Na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm) oraz art. 69 ust.1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn.zm.)
zarządzam co następuje:
§ 1
W Urzędzie Gminy Tyrawa Wołoska ustalam następujące zasady kontroli zarządczej.
Rozdział I
Postanowienia ogólne
§ 2
1. Urząd Gminy Tyrawa Wołoska prowadzi gospodarkę finansową na podstawie:
1) ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych ( Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn.zm),
2) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.),
3) ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn.zm.),
4) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych
( Dz.U. z 2010 r. Nr
5) uchwał Rady Gminy Tyrawa Wołoska,
6) zarządzeń Wójta Gminy Tyrawa Wołoska.
§ 3
Ilekroć w niniejszym zarządzeniu jest mowa:
1) Gminie – należy przez to rozumieć Gminę Tyrawa Wołoska,
2) Wójcie – należy przez to rozumieć Wójta Gminy Tyrawa Wołoska,
3) Urzędzie – należy przez to rozumieć Urząd Gminy Tyrawa Wołoska,
4) Komórce organizacyjnej – należy przez to rozumieć referat lub samodzielne stanowisko,
5) Standardach kontroli zarządczej – należy przez to rozumieć standardy ogłoszone w załączniku do komunikatu Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r.
§ 4
1. Kontrola zarządcza w Urzędzie Gminy Tyrawa Wołoska stanowi ogół działań podejmowanych dla realizacji celów i zadań w sposób efektywny, oszczędny i terminowy.
2. Cele i zadania osiągane są w sposób zgodny z obowiązującymi aktami prawnymi, uchwałami Rady Gminy oraz zarządzeniami Wójta Gminy.
3. Kontrola zarządcza:
1) stwarza podstawy efektywnego zarządzania,
2) dostarcza niezbędnych informacji do podejmowania decyzji
związanych z zarządzaniem,
3) sygnalizuje naruszenie prawa,
4) sygnalizuje zaniedbania i nieprawidłowości,
5) sygnalizuje ewentualne nadużycia i inne uchybienia.
§ 5
Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności:
1) zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi,
2) skuteczności i efektywności działania i realizacji zadań, w tym w szczególności oszczędne i efektywne wykorzystywanie zasobów majątkowych i ludzkich,
3) wiarygodności sprawozdań,
4) ochrony zasobów, zabezpieczenie składników majątku przed zniszczeniem, utratą, w tym danych osobowych i informacji niejawnych,
5) przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania,
6) efektywności i skuteczności przepływu informacji dla zapewnienia osobom zarządzającym i pracownikom niezbędnych informacji do wykonywania obowiązków oraz skuteczności komunikacji zewnętrznej,
7) zarządzania ryzykiem dla zwiększenia prawdopodobieństwa osiągnięcia celów i realizacji zadań poprzez zapobieganie niekorzystnym zjawiskom w funkcjonowaniu urzędu, wskazanie sposobu i środków zapobiegających powstawaniu nieprawidłowości oraz umożliwienie likwidacji powstałych nieprawidłowości.
Zasady kontroli zarządczej
§ 6
Wójt zapewnia funkcjonowanie adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej w urzędzie.
§ 7
Wójt do końca kwietnia każdego roku otrzymuje oświadczenie o stanie kontroli zarządczej od jednostek organizacyjnych gminy.
§ 8
Wójt powołuje koordynatora ds. kontroli zarządczej, którym jest Sekretarz Gminy i zleca mu zadania związane z wdrożeniem i koordynacją kontroli zarządczej.
Rozdział II
Środowisko wewnętrzne
I. Przestrzeganie wartości etycznych.
§ 9
W celu zapewnienia właściwego środowiska wewnętrznego funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej w urzędzie stosuje się powszechnie obowiązującą etykę.
II Kompetencje zawodowe i struktura organizacyjna.
§ 10
Zapewnieniu właściwego środowiska wewnętrznego w urzędzie służą w szczególności procedury, regulaminy i inne akty prawne wprowadzone w drodze Zarządzenia Wójta Gminy w sprawie:
1) Regulaminu Organizacyjnego Urzędu,
2) Regulaminu wynagradzania pracowników urzędu
3) Naboru na wolne stanowiska urzędnicze,
4) Szczegółowego sposobu przeprowadzania służby przygotowawczej i organizowania egzaminu kończącego tę służbę w urzędzie,
5) Regulaminu dokonywania okresowych ocen pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędzie.
II. Delegowanie uprawnień
§ 11
1. W urzędzie zakresy zadań, uprawnień, odpowiedzialności oraz zastępstwa powierza się w formie pisemnej. Uprawnienie deleguje się w zakresie adekwatnym do wagi podejmowanych decyzji, stopnia ich skomplikowania i ryzyka z nimi związanego.
2. Aneksy, zadania, uprawnienia , odpowiedzialność i zastępstwa pracowników przechowywane są w aktach osobowych w Referacie Organizacyjnym.
Rozdział III
Zarządzanie ryzykiem
I. Określenie zadań
§ 12
Urząd jest jednostką sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych, realizującą zadania w zakresie określonym w Statucie Gminy Tyrawa Wołoska, w szczególności w zakresie:
1) zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej,
2) tworzenia warunków do racjonalnego i harmonijnego rozwoju gminy,
3) tworzenia warunków dla pełnego uczestnictwa mieszkańców gminy w życiu wspólnoty.
§ 13
Szczegółowy podział zadań realizowanych przez poszczególne referaty i samodzielne stanowiska zapisany jest w Regulaminie Organizacyjnym Urzędu Gminy Tyrawa Wołoska.
§ 14
Zadania finansowe gminy określane są corocznie w uchwałach budżetowych podejmowanych przez Radę Gminy Tyrawa Wołoska.
II. Realizacja zadań
§ 15
1. W celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań i osiągnięcia celów powołuje się w urzędzie zespól do spraw oceny ryzyka.
2. Zadaniem zespołu będzie identyfikacja i ocena ryzyka oraz ustalenie metod przeciwdziałaniu ryzyka w odniesieniu do zadań określonych w rocznym planie działania.
§ 16
Pracownicy urzędu a w szczególności kierownicy referatów zobowiązani są do bieżącego informowania zespołu o występowaniu zdarzeń mających wpływ na powstanie ryzyka niewykonania powierzonych do realizacji zadań.
Rozdział IV
Mechanizmy kontroli
I. Dokumentowanie systemu kontroli zarządczej
§ 17
Jednym z elementów kontroli zarządczej jest system wprowadzonych mechanizmów kontroli, na który składają się procedury wewnętrzne, wytyczne i dokumenty określające zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności poszczególnych pracowników.
II. Nadzór
§ 18
1. Każde postępowanie kontrolne jest czynnością powtarzalną odbywającą się według ściśle określonych kryteriów w zależności od rodzaju kontroli.
2. Do zasad obowiązujących przy przeprowadzaniu czynności kontrolnych należy zaliczyć w szczególności:
1) legalności – zbadanie zgodności działania urzędu z obowiązującymi przepisami prawa, wskazania luk i sprzeczności występujących w przepisach lub działań niezgodnych z intencją ustawodawcy,
2) gospodarności – ustalenia czy działalność urzędu jest zgodna z zasadami gospodarki finansowej,
3) celowości – ustalenia czy podejmowane działania mieszczą się w celach określonych w aktach normatywnych a także czy zastosowane metody i środki były optymalne i odpowiednie dla osiągnięcia określonych celów wynikających z planów działalności,
4) rzetelności - zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym. Biorąc pod uwagę kryterium rzetelności należy zbadać czy zobowiązania urzędu były wykonywane zgodnie z ich treścią, czy pracownicy i inne osoby odpowiedzialne za określoną działalność wykonywały swoje obowiązki z należytą starannością, sumiennie i we w właściwym czasie, czy przestrzegano wewnętrznych reguł funkcjonowania urzędu i czy określone działania lub stany faktyczne są udokumentowane zgodnie z rzeczywistością.
5) kontradyktoryjności – możliwości przedstawienia przez kontrolowanego dowodów, wyjaśnień i argumentacji w badanej sprawie, obowiązku ich przyjęcia przez kontrolującego i ustosunkowania się do nich.
§ 19
Kontrolę należy prowadzić odpowiednio do ustalonych obowiązków nadzorczo-kontrolnych stanowisk pracy w jednostkach organizacyjnych w formie kontroli wstępnej, bieżącej i następczej.
III. Ciągłość działania
§ 20
W celu zapewnienia efektywnej pracy i ciągłości działalności urzędu:
1) tam gdzie nie jest to zakazane z mocy prawa, zaleca się delegowanie uprawnień do podejmowania decyzji, zwłaszcza tych, które mają charakter bieżący,
2) sprawy są prowadzone, przechowywane i znakowane zgodnie z instrukcją kancelaryjną, co pozwala na bieżące monitorowanie jej załatwienia,
3) w zakresach czynności są ustalone zastępstwa pracowników.
IV. Ochrona zasobów
§ 21
W celu zapewnienia ochrony zasobów urzędu pracownicy zobowiązani są do:
1) przestrzegania ustalonych w Regulaminie Pracy Urzędu zasad porządku i dyscypliny, przepisów BHP oraz przeciwpożarowych,
2) dochowania tajemnicy prawnie chronionej, w szczególności w zakresie dostępu do informacji niejawnych i ochrony danych osobowych,
3) ochrony danych osobowych w systemie informatycznym a w szczególności przeciwdziałanie dostępowi osób niepowołanych oraz przeciwdziałanie w przypadku naruszeń zabezpieczeń systemu zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych,
4) przestrzegania zasad określonych w instrukcji określającej sposób zarządzania systemem informatycznym.
§ 22
Wójt Gminy mając na względzie wymogi wynikające z norm prawnych określi w drodze zarządzeń politykę bezpieczeństwa zarządzania systemem informatycznym i politykę bezpieczeństwa ochrony danych osobowych.
§ 23
Właściwym referatom oraz stanowiskom pracy w urzędzie powierza się odpowiedzialność za utrzymanie we właściwym stanie poszczególnych składników mienia urzędu.
§ 24
Pracownicy, którym powierzono odpowiedzialność za powierzony im sprzęt, przyjmują go na swój stan, potwierdzając podpisem w spisie inwentarzowym.
§ 25
Prowadzone są okresowe porównania stanu zasobów z zapisami w rejestrach środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z Instrukcją Inwentaryzacyjną.
§ 26
Urząd prowadzi Archiwum Zakładowe, w którym zgodnie z instrukcja kancelaryjną i instrukcją archiwalną przechowywane są dokumenty wytworzone i te które wpłynęły do urzędu.
§ 27
Budynki należące do gminy są odpowiednio zabezpieczone.
Rozdział V
Mechanizmy kontroli dotyczące operacji finansowych i gospodarczych
§ 28
1. Przedmiotem kontroli zarządczej są w szczególności procesy związane z pobieraniem i gromadzeniem środków publicznych, zaciąganiem zobowiązań finansowych i dokonywaniem wydatków ze środków ze środków publicznych.
2. Działania polegające na przygotowaniu i realizacji operacji gospodarczych dotyczących pobierania i wydatkowania środków, ich ewidencję oraz sprawozdawczość objęte są szczególną formą kontroli zarządczej, kontrolą finansową, która umożliwia przeprowadzenie wstępnej oceny realizacji dochodów, celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków.
3. Wszelkie operacje finansowe i gospodarcze mają swoje odzwierciedlenie w dokumentacji, która umożliwia dokładne prześledzenie każdej operacji. Operacje finansowe i gospodarcze są niezwłocznie rejestrowane i prawidłowo klasyfikowane zgodnie z aktami prawnymi oraz przepisami wewnętrznymi obowiązującymi w jednostce
Rozdział VI
Informacja i komunikacja
§ 29
Pracownicy mają zapewniony dostęp do niezbędnych informacji do wykonywania przez nich obowiązków poprzez powszechny dostęp do Programu Informacji Prawnej , „LexPolonica” oraz Dzienników Ustaw i Monitora Polskiego.
§ 30
Kierownicy referatów zapoznają pracowników z obowiązującymi przepisami prawa i zapewniają im dostęp do obowiązujących aktów prawnych dotyczących zakresu ich działania.
Rozdział VII
Monitorowanie i ocena
§ 31
Zobowiązuje się kierowników referatów oraz pozostałych pracowników do bieżącego monitorowania i oceniania poszczególnych elementów systemu kontroli zarządczej w celu bieżącego identyfikowania problemów.
§ 32
1. W urzędzie prowadzona jest samoocena kontroli zarządczej w formie kontroli wstępnej, bieżącej i następczej.
2. Raz w roku przeprowadzana jest samoocena kontroli zarządczej zgodnie z zaleceniami Koordynatora ds. kontroli zarządczej.
§ 33
Źródłem wiedzy dla Wójta, o stanie kontroli zarządczej powinny być wyniki: monitorowania, samooceny oraz przeprowadzonych kontroli zewnętrznych i wewnętrznych.